سنجاب های قفقازی از لحاظ بومی در کشور های یونان، ترکیه، ارمنستان، گرجستان، آذربایجان، ایران، عراق، فلسطین، اردن، لبنان و سوریه هستند. جنوبی ترین محدوده ثبت شده از توزیع آنها کوه های پوشیده از جنگل آجلوم در اردن است. متاسفانه گفته شده است که این نوع سنجاب در حال انقراض است و تعدادی کمی از این گونه در حال حاضر وجود دارد.
زیستگاه
سنجاب های قفقازی در جنگل های مخروطی و معتدل ساکن هستند. لانه های آنها معمولا درگودال های داخل درخت یافت می شود و اینگونه به نظر می رسد که درختان کاج (مانند درختان بلوط، گردو و بید) به سایر درختان برگ ریز ترجیح می دهند. لانه های آنها همچنین در زیر صخره ها، درون توده های سنگی و مناطقی مانند گورستان ها و الونک های رها شده مشاهده شده است.
توضیحات فیزیکی
این نوع سنجاب دارای 5 عدد انگشت در پاها و 4 عدد انگشت در دست های خود است. تفاوت جنسی آنها در طول بدن و جرم آنها مشخص نمی شود. خز ها یا موهای قسمت شکم آنها معمولا به رنگ قرمز است که در فصل زمستان تغییر رنگ خواهد داد. رنگ خز قسمت پشتی آنها در بزرگسالان از رنگ مایل به خاکستری تا قرمز است. رنگ خز پشتی سنجاب قفقازی در فصل تابستان از خاکستری مایل به قرمز به خاکستری کمرنگ و در فصل زمستان خز های شکم آنها از رنگ سبز مایل به زرد تا قرمز روشن تغییر می کند. رنگ بطن کلی آنها در تابستان به رنگ نارنجی تغییر کرده و ترکیب زیبایی را به نمایش می گذارد. برخی از سنجاب ها در زمستان گوش های خزداری دارند ولی این گوش ها در فصل های تابستان و پاییز ناپدید می شود.
تولید مثل
سیستم جفت گیری سنجاب های قفقازی در حال حاضر ناشناخته است. با این حال محققان سعی کرده اند که در این مورد تحقیقاتی را بر روی سنجاب های قرمز انجام دهند. سنجاب های ماده در فصل های جفت گیری عطر و بوی خاصی را از خود منتشر می کنند که می تواند توسط سنجاب های نر تشخیص داده شود. سنجاب های نر سعی می کنند که در حدود یک تا دو ساعت برای پیدا کردن منبع عطر جستجو کنند ولی اگر این منبع خارج از محدوده‌ی خانه‌ی آنها باشد، از جستجو کردن منصرف می شوند. محدوده هر سنجاب نر بستگی به رتبه آنها در تسلط بر محیط خواهد داشت. هر چقدر رتبه بالاتری داشته باشند می توانند جستجو های بیشتری را در رابطه با عطر زوج مورد نظر خود انجام دهند. هیچ اطلاعاتی در مورد باروری عمومی سنجاب های قفقازی در دسترس نیست. ولی در مورد خویشاوندان این سنجاب ها که سنجاب های قرمز هستند به خوبی مطالعه کرده اند.
می توان گفت که در این زمینه این دو نوع سنجاب تشابه هایی دارند که می توان از آنها استفاده کرد. هر دو جنس نر و ماده در سنجاب های قفقازی در سن 9 ماهگی تا 19 ماهگی از نظر جنسی بالغ هستند. فصل پرورش سنجاب های اوراسیا که از خویشاوندان سنجاب های قفقازی محسوب می شوند بسیار طولانی است به طوری که از ماه دسامبر تا ژانویه و از آگوست تا سپتامبر تخمین زده شده است. معمولا جفت گیری ها برای این نوع سنجاب در فصل های زمستان و بهار رخ می دهد. میانگین دوره های حاملگی در سنجاب های قفقازی طبیعی بین 39 تا 44 روز متغیر خواهد بود.
طول عمر
اطلاعات دقیقی در مورد میانگین طول عمر سنجاب های قفقازی در دسترس نیست. این ویژگی را هم می توان با توجه به هم نژادی های آنها تخمین زد که ما در اینجا با اطلاعات بدست آمده از سنجاب های قرمز تخمین می زنیم. سنجاب های قرمز اوراسیا 7 سال در مناطق جنگلی و 10 سال در اسارت زندگی می کنند. با توجه به این نکته که سنجاب های قفقاز در مناطق خشک زندگی می کنند می توان گفت که کمبود آب در فصل تابستان می تواند میزان بقا را پایین بیاورد.
مشخصات رفتاری
با توجه به اطلاعاتی که در مورد مشخصات رفتاری آنها بدست آمده است؛ این سنجاب ها به صورت روزانه فعالیت می کنند و می توان گفت که در تمام روزهای سال به غیر از زمستان ها فعالیت دارند. در بین تمام این روز ها در فصل تابستان بیشترین فعالیت را دارند. این نوع سنجاب از اوایل صبح تا دو ساعت قبل از غروب آفتاب فعالیت می کنند و می توان گفت که بیشتر مشخصات رفتاری آنها مانند سایر سنجاب های درختی دیگر است. محدوده خود را به استفاده از ادرار و مدفوع علامت گذاری کرده و هر روز این علائم را چندین مرتبه تجدید می کند. ممکن است که سنجاب های قفقازی به صورت تنها زندگی کنند این را با توجه به وجود جفت های آنها تنها در فصول جفت گیری می توان گفت.
سنجاب های قفقازی می توانند با استفاده از صدا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در طول فصول مورد نظر برای ارتباط این سنجاب ها با استفاده از صداهایی که توسط دندان هایشان تولید می کنند سعی در برقراری ارتباط با دیگر سنجاب ها دارند.
عادات غذایی
سنجاب های قفقازی گیاهخوار هستند. بیشتر آنها بلوط کاج، سایر دانه ها و میوه ها را می خورند. سنجاب های قرمز برنامه غذایی مانند سنجاب های قفقازی دارند ولی آنها انواع توت ها و قارچ ها را نیز می خورند. هنگامی که غذا برای خوردن آنها کم است، برنامه غذایی آنها تغییر می کند و می توانند تخم پرندگان، پوست درختان و گل ها را به برنامه غذایی اضافه کنند.
